Nếu bạn đang bắt đầu tìm hiểu về kinh doanh, đặc biệt là khi muốn phát triển một ý tưởng khởi nghiệp, chắc hẳn bạn sẽ nghe đến Business Model Canvas (BMC). Nhưng đừng lo nếu bạn chưa biết nó là gì – BMC chỉ đơn giản là một công cụ giúp bạn vẽ ra “bức tranh” tổng thể về doanh nghiệp của mình trên một trang giấy. Nó cho phép bạn thấy được tất cả các yếu tố cần thiết để phát triển và vận hành doanh nghiệp mà không bị rối.

Business Model Canvas gồm những gì?

BMC chia doanh nghiệp của bạn thành 9 phần, mỗi phần là một yếu tố quan trọng. Cùng xem từng yếu tố và giải thích dễ hiểu nhé!

Phân khúc khách hàng (Customer Segments)

Ai sẽ là người sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn? Đây chính là đối tượng khách hàng của bạn. Hãy xác định rõ ràng, chẳng hạn:

• Khách hàng cá nhân (như học sinh, sinh viên, giáo viên)
• Các tổ chức hoặc doanh nghiệp (như trường học, trung tâm đào tạo)

Giá trị cốt lõi (Value Proposition)

Điều gì làm cho sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn khác biệt? Tại sao khách hàng nên chọn bạn thay vì các lựa chọn khác? Ví dụ:

• Bạn giúp họ tiết kiệm thời gian?
• Sản phẩm của bạn dễ sử dụng hơn?
• Giá cả hợp lý hơn?

Kênh phân phối (Channels)

Bạn sẽ tiếp cận và cung cấp sản phẩm/dịch vụ cho khách hàng qua kênh nào? Một vài ví dụ:

• Bán hàng qua website của bạn
• Hợp tác với các trường học hoặc tổ chức giáo dục

Quan hệ khách hàng (Customer Relationships)

Bạn sẽ duy trì mối quan hệ với khách hàng như thế nào? Bạn muốn xây dựng sự gắn kết ra sao? Một số cách phổ biến là:

• Hỗ trợ khách hàng trực tuyến qua email, chat
• Xây dựng cộng đồng để khách hàng có thể chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau

Dòng doanh thu (Revenue Streams)

Làm thế nào bạn có thể kiếm tiền từ sản phẩm hoặc dịch vụ của mình? Có nhiều cách, chẳng hạn:

• Bán trực tiếp sản phẩm
• Thu phí theo tháng, như dịch vụ đăng ký thành viên

Nguồn lực chính (Key Resources)

Những gì bạn cần để tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ của mình? Một số ví dụ về nguồn lực có thể là:

• Công nghệ AI, các thiết bị máy móc
• Đội ngũ nhân viên phát triển và hỗ trợ

Hoạt động chính (Key Activities)

Đây là những công việc mà doanh nghiệp của bạn phải làm hàng ngày để vận hành hiệu quả. Ví dụ:

• Phát triển sản phẩm, nâng cấp công nghệ
• Nghiên cứu nhu cầu thị trường, hỗ trợ khách hàng

Đối tác chính (Key Partnerships)

Bạn cần hợp tác với những ai để phát triển và mở rộng doanh nghiệp? Một số đối tác quan trọng có thể là:

• Các nhà cung cấp công nghệ, thiết bị
• Các trường học, tổ chức giáo dục để phân phối sản phẩm

Cơ cấu chi phí (Cost Structure)

Cuối cùng, để vận hành doanh nghiệp, bạn sẽ cần phải chi trả những gì? Hãy nghĩ đến:

• Chi phí công nghệ, phát triển sản phẩm
• Chi phí marketing, vận hành hàng ngày

Tại sao bạn nên sử dụng Business Model Canvas?

BMC là một công cụ rất tiện lợi, bởi nó giúp bạn:

• Nhìn thấy toàn bộ mô hình kinh doanh chỉ trong một trang duy nhất, không bị rối rắm.
• Dễ dàng chỉnh sửa, cập nhật khi bạn có thêm ý tưởng mới hoặc gặp thách thức.
• Giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về việc doanh nghiệp của bạn sẽ vận hành ra sao từ đầu đến cuối.

Với những ai mới bắt đầu kinh doanh, BMC là một cách tuyệt vời để bắt đầu từ những bước căn bản. Nếu bạn muốn đi sâu hơn vào cách áp dụng BMC cho chính doanh nghiệp của mình, hãy xem ví dụ mà tôi đã tạo qua link Miro (Click here) của mình để tự trải nghiệm nhé!